10 (Onbir ooonikiiiiiiihihihiii) Yıllık borç! 1/24 Hawker Hurricane Mk2c Tropical - Türk Hava Kuvvetleri

[Özgür Evren Varol]

Hani zaman zaman plastik maket ödüllü mini yarışmalar yapıyorum ya, işte bu seri 10 sene önce bununla başlamıştı. 1/7 ölçek RC hurricane inşaatımın başlarında bir “mini yarışma” düzenlemiştim ve sorduğum soruyu Sümer Abi bildiği için de ödülü almaya hak kazanmıştı. Ama Ödül aynı zamanda RC modelin yapımında referans olarak kullanıldığı için ve o inşaat da bir türlü bitmediği için plastik maket de hiç yapılmadı. Ama zaman aşımı diye birşey var değil mi geçen ayın 26’sında resmi olarak 10 sene doldu ve Muscat Tayyare Fabrikası genel kurul toplantısında RC modelin durumundan bağımsız olarak bu maketin yapılıp ödül sahibine teslim edilmesine oybirliği ile karar verildi!

Bahse konu “ödül” maket Trumpeter marka 1/24 ölçekli maket:

Bitmiş maketin boyutları hayli etkileyici, 508mm kanat açıklığı, 408mm boy. Bitmiş maketin Muscattan İstanbul’a güvenle taşınması için gerekli planlama çalışmaları başladı bile, Sümer abi de şimdiden raf için hazırlıklara başlasa iyi olur

Maket toplam 13 çerçevede sunulmuş 233 plastik parçaya ilaveten bir adet “photoetched” pirinç levha, gösterge paneli için bir plastik film ve vinil iniş takımı lastiklerini içermekte.

Malum maket 10 seneden fazla bir süre önce alındığı ve büyük hurrinin yapımında referans olarak kullanıldığı için ana parçaları çerçevelerinden ayırmıştım, bazı parçalar yapıştırılmıştı hatta 3D tarama denemeleri için boyanmıştı bile. Haliyle kutu içeriğini sıfır km bir maketten farklı olarak sunuyorum

İlk olarak büyük parçalar ve kısmen monte edilmiş parçalar:

Ve diğer çerçeveler.. aralardan pek çok parçanın çıkartılmış olduğu görülmekte

Plastik parçalara ilave olarak gelen diğer zımbırtılar:

Kitten iki farklı tayyare için boyama şeması ve decal çıkmakta

Ve toplam 20 sayfa ve 26 adımda modelin yapımı anlatan bir de yapım klavuzu var.

 

[Özgür Evren Varol]

Maketi yaparken kutudan çıkanlara ilave olarak pek çok ürün kullanmak niyetindeyim.

Öncelikle maket Türk Hava Kuvvetlerinde kullanıldığı şeklinde bitirileceği için farklı bir çıkartma setine ihtiyaç var.

Ayrıca çeşitli bakım işaretleri için de kitteki çıkartmalar yerine kullanılacak bir çıkartma setimiz var:

Gecikme faizi olarak düşünebileceğimiz bazı iyileştirme unsurları da bulunmakta misal kokpiti daha iyi yapmak için Eduard marka boyalı photoetch kemerler ile Yahu marka (böyle marka mı olur yahu) bpyalı photoetch gösterge paneli:

Gösterge paneli kitten çıkana nazaran çok daha güzel ve en önemlisi de mk2C versiyonu için “doğru” panel. Kitten çıkan panel daha çok mk1 versiyonu uçakların gösterge paneline “benziyor”.

Maket büyük ve ağır, iniş takımlarını güçlendirmek mantıklı olur diyerekten metal iniş takımları da edinmiştim zamanında:

Malesef bu setin kuyruk iniş takımı bizim modelleyeceğimiz tayyare için doğru değil, o yüzden kuyruk için kitten çıkan plastik parçalar kullanılacak.

Tayyarenin 20mm lik Hispano toplarını da metalden yapılmış ürünlerle değiştirmeyi uygun görmüşüm zamanında:

Modelin kanopisinin (pilot camı, RC heli gövdesi değil) boyanması sırasında kullanılacak iç dış maske seti:

Ve son olarak da meraktan temin edilmiş alternatif bir emniyet kemeri seti:

Bu kemer setini düzgün yapabilecek miyim pek emin değilim, ama bir ihtimal, daha güzel birşey çıkarsa bunları kullanabilirim.

 

[Mehmet Kucuksari]

Model gerçekten de Harika gözüküyor ? @Sumer Yamaner dile kolay tam 10 yıl beklemişsin ama buna değer diye düşünüyorum ?

Bu vesileyle bize de güzel bir konuyu takip etmek nasip oldu Şimdiden teşekkür ederiz Ozgur kardeşim, ellerine sağlık

 

[Sumer Yamaner]

 

[Özgür Evren Varol]

Yapım plastik uçak maketlerinin yüzde doksandokuz nokta dokuz dokuz dokuz dokuz dokuz'unda olduğu gibi kokpit ile başladı.

Kokpit yapısının ana elemanları şu parçalardan oluşuyor:

Hurricane tayyarelerinin ana iskeleti olan çelik boru iskelet sistemi trumpeter tarafından çok da fena olmayan bir şekilde modellenmiş.
Bu parçalardan yeşil boyalı olanları daha önceden monte edip kendi yaptığım karışım boyanın rengini görmek için boyamıştım. Aslında manuelde 3 numaralı adımda görüldüğü gibi bu kokpit iskeleti de pek çok parçanın bir araa getirilmesi ile oluşturuluyor.

Gösterge panelinin arka kısmını da zamanında kokpitin enlemesine ve çapraz destek borularının üzerine yapıştırmıştım:

Ne hikmetse zamanında gösterge panelinin hemen önünde yer alan yakıt tankını ve ilgili bölmesini de monte etmişim:

Tüm bu parçalar kabaca şu şekilde bir araya gelecekler:

 

[Özgür Evren Varol]

İlk olarak koltukta yapmak gerektiğini düşündüğüm bir müdahele ile işe giriştim.

Hurricane koltuklarının arka kısmında, pilotun kabaca L1-L2 omuru hizasında bir delik vardır. Bu delik pilotun kemer sisteminin bir parçasının koltuğun arkasına girip arkadaki iskelete sabitlenmesi içindir. Buradan geçen kemerler pilotun omuzunun da üzerinden geçip göğüs hizasında yukarıdan gelen diğer kemerlerle birleşir ve pilotun aşağı, koltuğa doğru sabitlenmesini sağlıyor. Böylece tayyare negatif G hareketleri yaparken (zavallı karbüratörlü motorunun yettiğince ) pilot koltuktan fırlamaya karşı korunmuş oluyor.

Trumpeter amca bu deliği koltuğa işlemek yerine sadece çiziktirmeyi tercih etmiş, ve klavuzda da photoetch (PE) kemer parçasını "ha buraya yapıştır" demekle yetinmiş (Bknz PE8 parçası).

Maksat eğlenmek diyerekten bu deliği açmaya giriştim.
Önce kitteki çiziktirilmiş alanı daha belirgin hale getirmek için bu çiziklerin üzerine panel çizgisi belirginleştiricisi sürdüm:

Bu boyamtrak şey kuruyunca koltuk yüzeyini hafifçe zımpara ile okşadım. boyanın fazlası zımpara kağıdına boyun eğerken çukurda kalan yerlerdeki boyalar pis pis sırıttılar!

Vay siz misiniz sırıtan diyerekten 1.5mm lik matkap ile olay yerine müdahele ettim.

İki uca açılan birer delik sonrası arada kalan yerler de maket bıçağı ile temizlenince nurtopu gibi bir deliğimiz oldu.

Biraz daha ince temizlik ve koltuğun arka tarafından dikkatlice yapılan "plastik inceltme operasyonu" sonrasında koltuğumuz deliğine kavuştu:

 

[Özgür Evren Varol]

Koltuğu başarılı bir şekilde delince! cesaretimi toparlayıp PE parçalara giriştim. Bu tür parçalar ile geçmişteki çalışmalarım tecrübesizlik ve bilgi eksikliği neticesinde doğru alet ve teknikleri kullanamamaktan ötürü pek de başarılı sonuçlar vermiyordu. Bu sefer daha hazırlıklı bir şekilde doğru alet ve uygulamalar ile, normalde olduğumdan daha fazla sabır ve özen göstererek çalıştım.

İlk olarak 2. ve 3. adımlarda yapılması buyurulan kokpit yan panellerindeki PE2 ve PE3 numaralı parçaları plakadan kesip, temizleyip yerlerine yapıştırdım. Trumpeter amca neden bu panelleri PE olarak vermiş anlamak da mümkün değil, gayet güzel enjeksiyon plastik olarak üretilebilecek şeyler bunlar...

Bu pirinç parçalar orta CApon ile yapıştırıldılar ve yapıştırıcı kuruyunca sol paneldeki detay parçalar hazırlanıp yerlerine yapıştırıldılar:

Bu parçaların hepsi aslında uçağın Mk1 versiyonunda yer alan parçalar, gaz kolu haricindeki tüm zımbırtılar mk2 versiyonunda değişmiş ama trumpeter amca bu detayı kaçırmış malesef. Nedense piyasada da bu eksikliği giderecek bir ürün çıkarmamış hiçkimse...

Hazır PE alet edevatları ortaya çıkmışken aslen daha ileri aşamalarda yapılması gereken bir işi de aradan çıkartayım dedim ve yapımın 14. adımında yapılıp gövde yanına yapıştırılan, pilotun acil durumda uçaktan çıkmasına yardım etmesi beklenen açılabilir panelin yapımına giriştim:

Bu paneldeki harita kutusu PE parça olarak verilmiş. Gerçekte de ince metalden bir kutu olan bu parçanın kitte de PE olarak verilmesi hoş bir detay, zira bu parça plastik olsa kenarları çok kalın olur ve gerçekçi görünmez idi.

Bu parça yassı bir şekilde hayatına başlıyor ve katlanarak kutu oluşturuluyor:

Bu kutunun ön yüzüne gelen ikincil bir zarfvari bölme var, bu da PE olarak verilmiş kitte.

Bu parça da kutudaki yerine orta CApon ile yapıştırıldıktan sonra tüm kutu paneldeki yerine yapıştırıldı:

Kokpit parçalarını boyamadan önce yaptığım son işlem gösterge panelinin şeffaf plastik kısmına girişmek oldu. Bu parça aslında boyanıp kitten çıkan filmin üzerine yapıştırılarak gösterge panelinin ön yüzünü oluşturacak şekilde tasarlanmış, haliyle göstergelerin ve paneldeki anahtarlar düğmeler vs gibi şeyler çıkıntılı olarak parça üzerinde benzeştirilmiş.

Aslında bu şekilde yapılacak bir panel de gayet güzel sonuç verir ama bu panelin Hurricane mk2 paneliyle uzak yakın alakası yok malesef. Ben de "katli vaciptir" diye ferman buyurup önce maket bıçağı ile sonra da zımpara ile bu parçaya girişip yüzeyindeki bütün detayları yokedip dümdüz bir yüzey elde ettim. Bu paneli elimdeki PE gösterge panelini yapıştırmak için kullanmak niyetindeyim, tüm bu vahşet bu yüzden...

 

[Özgür Evren Varol]

Artık eldeki parçalar boyama aşamasına hazırlar.

Önce tamiya koyu gri bir boya, selülozik tiner ile inceltilerek tüm parçalara astar niyetine püskürtüldü.

Sonra bir çeşit ön-gölgelendirme tekniğini bu parçalarda uygulamak için beyaz boya ile parçalar müdahele ettim. Çoğu yerde beyaz boya tam yukarıdan ve yüzeye olabildiğince paralel bir açı ile püskürtüldü. Üstlerde kalan köşeler daha çok beyazlarken özellikle detayların altlarında kalan kısımlar daha koyu gri olarak kaldılar. Geniş panellerin orta kısımlarına da biraz beyaz atarak kenarlara nazaran daha açık renk olmalarını sağladım.

Bu astar ve ön gölgelendirme katları kuruyunca kokpitin ana rengi olan açık yeşili yarı şeffaf hale getirip çok ince katlar halinde püskürttüm. Bu şekilde boya tam anlamıyla yüzeyi örtmediği için alttaki açık-koyu ton farkları bu boyaya da bir miktar yansıdı. Ön taraftaki yakıt deposu da parlak kırmızı ile boyandı.

Boyama sonrası parçalar bir kez daha yapıştırıcı kullanmadan bir araya getirildiler:

Gövde içlerindeki paneller de bu şekilde boyandı:

Kokpitin ve gösterge panelinin gövde içine sorunsuz oturup oturmadığını da deneyip görmek lazım dimi:

Bu ilk kat boyama 24 saatliğine kurumaya bırakıldı. Açıkçası renk olarak benim gözümün aşina olduğu kokpit içi renginden daha açık görünüyor. Bir süre yeniden boyasam mı boyamasam mı diye tereddüt ettikten sonra bu haline bir şans vermeye karar verdim. Bundan sonra yapılacak olan eskitme aşamasında renklerin koyulaşması muhtemel, dahası gövde yanları kapatılınca kokpit epey karanlık bir yer olacak, bunun da etkisi ile rengin daha gerçekçi bir hale gelmesi olası. Bekleyip göreceğiz.

Şimdilik bu kadar, sıradaki aşama kokpitteki detay boyamalar ve koltuk ile gösterge panelinin tamamlanması olacak.

 

[Ömer Erkan]

Yapım plastik uçak maketlerinin yüzde doksandokuz nokta dokuz dokuz dokuz dokuz dokuz'unda olduğu gibi kokpit ile başladı.
...

Niye öyle başlar? Daha sonra kokpit'i gövde içinde inşa etme zorluğundan mı?

 

[Özgür Evren Varol]

Niye öyle başlar? Daha sonra kokpit'i gövde içinde inşa etme zorluğundan mı?

Çoğu zaman temel gerekçe bu oluyor, zira gövdeler kapatıldıktan sonra kokpiti yerleştirmeye imkan veren uçak sayısı pek fazla değil. Bu da zaman içerisinde bir sistem veya daha çok alışkanlık haline gelmiş herhalde ki böyle bir mecburiyet olmasa bile üreticiler yine kokpit ile başlamayı tercih ediyorlar. Örneğin bu model, kokpitten önce motoru veya kanat içindeki top yuvalarını yapmakla işe başlamak gayet mümkün iken ilk aşamaya kokpiti koymuşlar Hatta daha daiddialı bir şekilde bu modelin yapımının motorla başlaması daha mantıklı olurdu bile denebilir. Yapım klavuzundaki sıralamada işler kokpitle başlıyor, sonra motora geçiliyor, sonra gövde yanları içerisinde bulunan kokpit detayları eklenip gövdeler kapatılıyor. Oysa ki, benim şu an yaptığım gibi, kokpit ile gövde yanları içindeki kokpit detaylarının eş zamanlı yapılması daha mantıklı, aynı renkler, aynı işlemler her iki gruba da uygulanacak. Körü körüne klavuzu takip edecek olsak (böyle bir modelci yoktur gerçi ) Önce kokpiti yapıp sonra motora geçip sonra gövde yanlarının iç kısımlarına geldiğimizde kokpitteki işlemlerin hepsini tekrar etmek gerekir ki bu da ciddi bir zaman ve malzeme kaybı demektir... Neyse ki biz modelciler az da olsa düşünme yeteneği olan yaratıklarız ki üreticilerin diktasına boyun eğmeyip kendi yolumuzu çizebiliyoruz Karar verdim bundan sonraki maketlerimi yapmaya iniş takımları ile başlayacağım


Kokpitte normal çalışma sıralamamın dışına çıktım hafifçe. Normalde detay boyama sonrası eskitme amaçlı yıkama kirletme vs işlerine girişirdim. Bu sefer detay boyamadan önce ufak kirletme dokunuşları yaptım. Bundaki amacım hem renk değişimini daha erken görebilmek, böylece yenidenboyayıp boyamama kararını kesinleştirmek, ve eğer devam edersem de detay boyama sırasında boyanacak parçaların sınırlarını daha iyi görebilmek.

Bu amaçla önce siyaha yakın koyu bir "yıkama" ile sadece detayların üzerinden geçtim, sonra bir yeşil tonu ile yüzeylerin renklerini modifiye edip monotonluğu kırdım, en son da kahverengi tonlarıyla birkirletme yaptım. Sonuç da hoşuma gitti, böyle devam etmeye karar verdim. Aşağıda fotolar var ama malesef fotolar pek de net bir görüntü koyamamış ortaya. İlerde daha iyi fotolar çekmeye çalışırım.

 

[Deniz Tanrıverdi]

Eline sağlık, eskiden hep yabancı forumlarda bu gibi detaylı anlatımları ve aşamaları takip ederdim. Kıskanırdım, neden bizim ülkemizde, bizim dilimizde bunları yapan yok diye...
Zevkle, hasretle ve büyük ilgiyle takip ediyorum.
Darısı Me 262'nin (yani benim ?) başıma!

 

[Özgür Evren Varol]

Darısı Me 262'nin (yani benim ?) başıma!

Hazır buraya kadar gelmişken şöyle ağzına bir parmak bal çalıvereyim

Bilgi olsun diye de ekleyeyim, RC Me-262 modelinin gövde tasarımında epey ilerledim, en azından plastik makete olan ihtiyacım gittikçe azalıyor. Kesin bir söz olarak alma ama en azından niyetim bu yaz onu da getirmek şeklinde...

 

[Deniz Tanrıverdi]

Eyooo

 

[Özgür Evren Varol]

Bugün günlerden emniyet kemeri!

Gözümde epey büyüyen bu işi aradan çıkartayım diyerekten kolları sıvadım. Öncelikle kitten çıkan photoetch parçalara giriştim.

Biraz eğme bükme sonucunda şu hale geldiler:

Aslında elde başka seçenek olmasa biraz çaba ile bunlardan da güzel birsey elde etmek mümkün gibi görünüyor. Ama temel sıkıntıları pirinç levhanın çok kalın olması:

Bakınız söz konusu levha 0.28mm kalınlığa sahip. Oysa ki bu sektörün lideri sayılabilecek Eduard amcanın ürününün kalınlığı sadece 0.12mm.

Kitten çıkan kemerleri ne olur ne olmaz belki muhtaç kalınır diyerekten kenara ayırıp elimdeki diğer iki sete bakındım ve Eduardın kemerlerini yapmaya karar verdim.

Bu kemer seti başlı başına bir proje!

Önce ana kemer yerinden çıkartılıp temizlendi:

Sonra omuz üzerinden geçip arkaya bağlanacak kemer de ana levhadan kesilip temizlendi:

Bu iki kemer üstüste oturtulup alttaki kemerde görünen tokaların ve çıbıhların üste doğru bükülmesi ile biraraya getirilecekler:

Büküm sonrası görünüm (ve kullanılan aletler):

Şöyle yerlerine kabaca bir oturtalım bakalım nasıl görünecekler...

Fena değil, o zaman bel kemerleri ile devam edelim...

Bel kemerlerinin her biri üç parçadan oluşuyor. Uçlardaki kemerler ortadaki tokanın içinden geçirilip katlanıyorlar!

İlk tarafta kalın kemeri katlarken biraz dikkatsiz davrandım ve boyanın az bir miktarı kalkıp döküldü. Herşey bitince buraya bir rotüş dokunuşu yapılacak mecbur. Diğer tarafta daha dikkatli çalıştım ve sorunsuz bükebildim.

Tüm kemerler yerlerine geçici olarak yerleştirildi:

Görüntü fena değil, bunları gördükten sonra üçüncü seti tamamen listeden çıkardım ve Eduardla yola devam kararı aldım. Nihai yapıştırma zamanı geldiğinde bu kemerler daha doğal pozlanacak açılarda bükülerek koltuğa yapıştırılacaklar.

Bu iş de aradan çıktığına göre artık kokpitin detay boyamasına geçebilirim

 

[Ömer Erkan]

Arkadaş, bu kadar malzemeyi nereye sığdırıyorsun, bunları yapacak zamanı nereden buluyorsun?? Vallahi akıllı işi değil!... ?